Covid-19 pandemisiyle mücadelede bedavacılık sorunu ve DSÖ'nün rolü

Abstract

Küresel kamusal mallar, tüketiminde rekabet olmayan, bireylerin bu mal ve hizmetlerin tüketiminden mahrum bırakılamadığı mal grubudur. Fayda ve zararları yayılım itibari ile ulus aşırılığa sahiptir. Sağlık, barış, güvenlik vb konular ulus aşırı etki gösterdiğinden küresel kamusal mal kategorisinde değerlendirilmektedir. Küresel kamusal malların tüketiminde dışlamanın mümkün olmaması durumu bedavacılık probleminin oluşmasına neden olmaktadır. Bedavacılık sorunu, bireylerin kamusal mal tüketiminde bedel ödemeden faydalanacağı güdüsünden kaynaklanır. Günümüzde tüm dünya ülkeleri Covid-19 salgını ile mücadele halindedir. Covid-19'un etkileri tüm dünyayı ilgilendirdiğinden küresel kamusal mal olarak nitelendirilir. Çalışmanın amacı bireyler üzerinde gözlenen bedavacılık sorununun salgınla mücadelede ülkeler düzeyindeki yansımasını ve etkisini incelemektir. Konunun inceleme alanı Dünya Sağlık Örgütü ve üye ülkeler arasındaki ilişkiler temelinde belirlenmiştir. Çalışmanın temel hipotezi, "DSÖ üyesi ülkelerin salgınla mücadele konusunda DSÖ'ne finansal anlamda destek olmaktan uzak durmaktadır" biçiminde belirlenmiştir. Hipotezimizin geçerliliği DSÖ ve diğer uluslararası kurumlarca yayınlanan sayısal verilerden yararlanılarak test edilmiştir. Birinci bölümünde, kamusal mal kavramı ile türleri incelenecektir. Kamusal mal kavramı ışığında küresel kamusal mal kavramına giriş yapılacak ve küresel kamusal mallara ilişkin üretim teknolojileri hakkında bilgi verilecektir. İkinci bölümde, sağlık hizmetlerinin küresellik özelliği hakkında bilgilendirmeler ile sağlık hizmetlerinde bedavacılık sorununun hangi noktalarda ortaya çıktığı incelenecektir. Üçüncü bölümde Dünya Sağlık Örgütü ve ülkelerin pandemi ile mücadele sürecinde çalışmalarına değinilecektir. Mücadele kapsamında Akçal Denkleştirme sorunu açıklanıp görev ve yetki paylaşımı sırasında yaşanılan çatışmalar incelenecektir. Tüm bu açıklamalardan sonra pandemi sürecinde bedavacılık tutumu sergileyen ülkeler ortaya konacaktır.

Global public goods are goods in which there is no competition in consumption and individuals cannot be deprived of their consumption of these goods and services. It has transnationality in terms of spread of benefits and harms. Since issues such as health, peace, security, etc. have transnational effects, they are considered in the category of global public goods. The fact that exclusion is not possible in the consumption of global public goods causes the problem of free ridership. The problem of free-riding is that individuals are motivated to benefit from the consumption of public goods without paying a price. Today, all countries of the world are struggling with the Covid-19 epidemic. Since the effects of Covid-19 concern the whole world, it is considered a global public good. The aim of the study is to examine the reflection and effect of the free-riding problem observed on individuals at the level of countries in the fight against the epidemic. The study area of the subject was determined on the basis of the relations between the World Health Organization and its member countries. The main hypothesis of the study is, "WHO member countries stay away from financial support to WHO in combating the epidemic." format has been determined. The validity of our hypothesis has been tested by using numerical data published by WHO and other international institutions. In the first part, the concept of public goods and its types will be examined. In the light of the concept of public goods, the concept of global public goods will be introduced and information will be given about the production technologies of global public goods. In the second part, information about the globality of health services and the points at which the free-riding problem in health services arise will be examined. In the third part, the work of the World Health Organization and countries in the fight against the pandemic will be discussed. Within the scope of the struggle, the problem of Akçal Equalization will be explained and the conflicts experienced during the sharing of duties and powers will be examined. After all these explanations, countries that exhibit a free-riding attitude during the pandemic process will be revealed.