Hisse senedi opsiyonları ve opsiyon fiyatlama modelleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, hisse senedi opsiyonları ve opsiyon fiyatlama modellerini akademik olarak analiz etmektir. Çalışmada, değişik opsiyon stratejileri bireysel ve kurumsal yatırımcılar açısından incelenmiştir. Opsiyon piyasalarında korunma, spekülasyon ve arbitraj amacıyla faaliyet gösterenlerin amaçlarına uygun stratejilerin neler olabileceği detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Bu çalışmada, opsiyon fiyatlama teorileri detaylı olarak incelenmiş olup, teorilerin eksiklikleri ve bunların nasıl ortadan kaldırılabileceği tespit edilmiştir. Uygulama bölümünde ise, opsiyon fiyatının duyarlı olduğu parametrelere gore hisse senedi veya endeks yatırımlarının dinamik sigortalama yöntemiyle nasıl korunabileceği gösterilmiştir. Ayrıca, yatırımcının başlangıçta riskli varlıklara yatırdığı kapitalin büyük bir bölümü synthetic satma opsiyonlarını portföyüne dahil etmek suretiyle nasıl sigorta edebileceği değişik açılardan ele alınmış ve pozisyonuyla ilgili şekiller verilmiştir. Uygulama da dahil olmak üzere ve diğer bölümlerdeki opsiyon fiyatlama hesaplamalarında bilgisayarda "Black-Scholes and Beyond Interactive Toolkit" adını taşıyan hazır paket program kullanılmıştır. Çalışmanın ekler bölümünde, Microfost Excel'de opsiyon fiyatlarının ve korunmaya yönelik parametrelerin nasıl hesaplanabileceği gösterilmiştir. Finansal yenilikler ve finansal mühendisliğin bir dalı olan organize olmamış piyasalarda opsiyon ürünleri hakkında genel bilgi verilmiş olup, 1997 yılı Ekonomi Nobel ödülünün opsiyon fiyatlama modellerine verilmesinin gerekçelerine değinilmiştir. Opsiyon borsalarının ekonomik ve sosyal faydalarından hareketle, Türkiye'de gelecekte kurulacak opsiyon borsasının başarı şansını arttırabilecek bir model de önerilmiştir. Tıpkı, Tayvan örneğinde olduğu gibi, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın Chicago Opsiyon Borsası'yla bir joint venture anlaşması yapması önerilmiştir. Çünkü, işlem hacmi, deneyim,teknolojik gelişmişlik, tanınmışlık ve ürün çeşitliliği açısından Chicago Opsiyon Borsası Dünya'nın en büyük opsiyon borsası olma özelliğine sahiptir. Dolayısıyla, IMKB böyle bir finansal anlaşmadan pozitif fayda sağlayabilecektir. Bu bölümde ayrıca, opsiyon borsasının kurulmasında izlenecek aşamalara da değinilmiştir. Opsiyon borsasının yerli ve yabancı yatırımcılara faydası olabileceği gibi, uluslararası anlaşma hedefinde olan İMKB'ye faydası olacaktır. Çünkü, Norveç, İspanya ve Tayvan örneklerinde olduğu gibi gelişmiş ve gelişmekte olan sermaye piyasalarındaki opsiyon borsası deneyimleri bu görüşü destekler niteliktedir. Dolayısıyla, Türk sermaye piyasasında da aynı pozitif davranışın tekrar edeceğini düşünmekteyiz.

The purpose of this research is to analyze stock options and option pricing models in academic manner. We analyze different option strategies to provide different approaches to individual and institutional investors. Hedgers, arbitrogers and speculators are among the finance professionals who always use option strategies to achieve their financial goals. In this research, we provide detailed academic approaches on option pricing models. We try to define, prove and document the missing portion of the models. We incorporate analysis to evaluate the missing information. In the application, we utilize a hedging model with pricing parameters. The purpose of this proposal is to create hedging to ensure investors' returns. We show how investors can secure their initial investments with the use of synthetic put options. In addition, we use "Black-Scholes and Beyond Interactive Toolkit Software" for the calculation of options pricing and other calculations in the research. In the appendix, we prepare some samples for calculating option pricing and parameters as well. The option price and parameters will be automatically calculated once the variables are input. We provide information on financial engineering and the ways to create different kinds of options outside the organized option markets. We supply findings on financial innovations that lead to many Nobel Prizes in Economics, m 1997, Nobel Prize was awarded in the field of options and the reasons are explained in my research. It is well known that options have economic and social benefits. As a result, we provide models for building option markets in Turkish capital market. In the Taiwan example, Istanbul Stock Exchange should have a joint venture with Chicago Board of Trade for the establishment of option markets. Since Chicago Board of Trade has the highest option contracts volume in the world, Istanbul Stock Exchange would have benefited from the financial cooperation. We list all the steps needed to build a successful option market in Turkey. Also, we explain how the option markets will affect the stock market and the local and international investors. Based on other capital markets experiences, option markets affect the stock market positively. Therefore, we expect the same pattern for Turkish option markets. Lastly, we provide an outlook on the international option markets. All the international researchers prove that by building a sound option market, the effect on the capital market is positive. This leads to our conclusion that when Turkey builds an efficient option market, like other countries, Turkey will benefit from this new financial development.