Günümüz Umman ibâdiyyesi

Abstract

Tezimizin birinci bölümü üç ana başlıktan oluşmaktadır. İlk olarak İbâzîler’e nispet edilen isimler tartışıldı ve İbâzîler’in Havârîc ve Kaade isminden hoşlanmadıkları tespit edildi. Daha sonra İbâziyye’nin teşekkülü üzerinde duruldu. İbâzîler, Havârîc ile değil Muhakkime ile anılmak isterler. İbâzî yazarlar İbâzîliği Cabir b. Zeyd ve Abdullah b. İbâz’ın liderliği altında Muhakkime’nin şiddet yanlısı grubu olan Havârîc’den ayrı ılımlı bir fırka olarak düşünürler. İbâzîler Havârîc’den olmadıklarını ispatlamak istediler ve bu konuyla alakalı çok sayıda kitap yayımladılar. İkinci bölümde, Uman ve İbâzîlik incelendi. Öncelikle Uman’ın dini, siyasi ve sosyal durumu hakkında bilgi verdik. Günümüz Uman’ın gelişiminde önemli bir role sahip olan Sultan Kâbûs b. Said’den bahsedildi. İbâzîliğin Uman’a girişi tartışıldı. Umanlılar İbâzîliği savaşmaksızın kabul ettiler. Umanlılar’ın İbâziyye mezhebini tercih etmesinde Cabir b. Zeyd’in önemli bir role sahip olduğu görülür. Ayrıca İbâzî mezhepler tartışıldı. Sünni kaynaklarda İbâzîler’e nispet edilen fırkaların İbâzîlerce bilinmediği gözlendi. Son bölümde İbâzîler’in dini fikirleri ve siyasi düşünceleri incelendi ve yeri geldikçe İbâzî ve Hâricî düşünceler karşılaştırıldı.

There are three main parts in the first chapter of our thesis. Firstly, İbadhiyah’s names have been discussed and established that İbadhiyah doesn’t like the names of Khvarich and Kaade. Then, the foundation of the İbadhiyah has been told. The İbadhis want to remembered as with Muhakkime, non Khavaric. İbadhi authorities assert that the İbadhi school is a moderate branch of the Muhakkime under the leadership of “Jabir b. Zeyd” and “Abdullah b. İbadh” and that is different from khvarich The İbadhis wanted to prove that there is no connection between Kharijites and İbadhiyah and they published a lot of books for this purpose. In the second chapter, Oman and İbadhiyah have been examined. Firstly, we gave information about Oman’s religious, political and social circumstances. It has been told about Sultan Qabus b. Said who has an important role in the formation of early Oman. Then the entry of the Ibadhiyah to the Oman has been discussed. Oman’s people accepted the Ibadhiyah without getting war. It has been seen that Jabir b. Zeyd has an important role in adoption of Ibadhiya by Omanis. Ibadhiyah sects have been discussed. At this point it has been observed that the sects that were attributed to Ibadhiyah by the suni sources are not known by the İbadhiyas. In the last chapter İbadhiya’s religious opinions and political thoughts have been examined and sometimes companisons were made between the İbadhi and Kharijite thoughts.