Erken Cumhuriyet döneminde Türk müziğinde geleneğin icadı

Abstract

Bir uluslar çağı olan 20. yüzyıl Türk ulus devletinin ortaya çıkışına da sahne olmuştur. Modernleşme hareketi ile birlikte ortaya çıkan ulus-devlet inşası gelenek ile olan ilişkisi bakımından önem arz etmektedir. Ulus-devletlerin milli kimlik inşası sürecinde başvurdukları kültürel unsurlardan birisi de müziktir. Cumhuriyet modernleşmesinin müzik geleneği ile olan karmaşık ilişkisi bu süreçte kendisini göstermektedir. Cumhuriyet’in milli kimlik tahayyülünün ürünü olan milli mûsikîye giden yolda geleneksel müzik, resmi söylem tarafından ötekileştirilerek dışlanmıştır. Osmanlı/Türk müziği, maruz kaldığı bu tutuma rağmen ayakta kalabilmek için kendisine meşruiyet sağlayacak yeni uygulamalara başvurmuştur. Bu çalışmada erken Cumhuriyet döneminde uygulanmış olan müzik politikalarının geleneksel müzik üzerindeki etkisini anlayabilmek için tarihsel süreçle bağlantılı olarak gelenek icadının Türk müziği üzerinden okunması amaçlanmaktadır. Burada hem resmi politik söylem tarafından icat edilen halk müziği geleneğinden hem de Türk müziği çevrelerinin söylemsel ve pratik olarak karşılaştıkları saldırılara yanıt olarak icat ettikleri geleneklerden bahsedilecektir.

The 20th century, an age of nations, also witnessed the emergence of the Turkish nation-state. The nation-state building that emerged with the modernization movement is important in terms of its relationship with tradition. One of the cultural elements that nation-states resort to in the process of national identity construction is music. The complex relationship of republican modernization with music tradition shows itself in this process. On the way to national music, which is the product of the national identity imagination of the Republic, traditional music has been marginalized and excluded by the official discourse. Ottoman/Turkish music resorted to new practices that would provide legitimacy in order to survive despite this attitude it was exposed to. In this study, it is aimed to read the invention of tradition through Turkish music in connection with the historical process in order to understand the effect of music policies applied in the early Republican period on traditional music. Here, both the folk music tradition invented by the official political discourse and the traditions invented by Turkish music circles in response to the discursive and practical attacks will be discussed.