Bu öğeden alıntı yapmak, öğeye bağlanmak için bu tanımlayıcıyı kullanınız: http://hdl.handle.net/11452/27863
Başlık: II. Meşrutiyet Dönemi ilmiye sınıfının siyasi mücadelesi
Diğer Başlıklar: The political struggle of the ʿIlmiyya in the second constitutional period
Yazarlar: Kılınç, Kadir
Bursa Uludağ Üniversitesi/İlahiyat Fakültesi/İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü.
0000-0002-4981-3075
Pay, Salih
Anahtar kelimeler: İslam tarihi
Osmanlı Devleti
Siyaset
Meşrutiyet
İlmiye
Fetva
Islamic history
Ottoman State
Politics
Constitutionalism
the ʿIlmiyya, Fatwā
Yayın Tarihi: 13-Ara-2021
Yayıncı: Bursa Uludağ Üniversitesi
Atıf: Kılınç, K. ve Pay, S. (2022). "II. Meşrutiyet Dönemi ilmiye sınıfının siyasi mücadelesi". Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31(1), 243-263.
Özet: Bu araştırmada II. Meşrutiyet döneminde (1908-1918) ilmiye sınıfının siyasi konumu, düşüncesi ve faaliyetleri ele alınıp incelenmiştir. Söz konusu dönemle birlikte ilmiye sınıfı ve onun başı olan meşihat makamı siyasi sahada etkin bir rol oynamıştır. İlmiye mensupları meşrutiyetin ilan edilmesine yönelik hutbe ve vaazlar vererek çeşitli yayın organlarında yazılar kaleme almışlardır. Bu yeni rejimin İslam’da “meşveret, şura, istişare” gibi kavramlara karşılık geldiğini söyleyerek meşrutiyete şer’i bir anlam yüklemişler ve bu sistemi “meşrûtiyet-i meşrû‘a” olarak adlandırmışlardır. Ayrıca 31 Mart Vakası ve sonrasında Sultan II. Abdülhamid’in (1876-1909) tahttan indirilmesi gibi olaylarda da önemli bir rol oynamıştır. Bu yeni yönetim sistemiyle birlikte kurulan partilere başta şeyhülislâm olmak üzere birçok ilmiye mensubu katılmış veya destek vermiştir. Böylece din adamları aktif bir şekilde siyasi hayatın içinde yer almıştır. Bundan sonraki süreçte doğrudan padişah tarafından atanan şeyhülislâmın, meclis üstünde bir konumda görülmesi üzerine şeyhülislâmın siyasi etkinliği meclis ve hükümet tarafından azaltılmak istenmiş ve hazineden ilmiyeye ayrılan bütçe düşürülmüştür. Bu durum ilmiye ricalinin hükümete karşı bir siyasi mücadeleye girişmesine neden olmuştur. Nihayetinde meşrutiyetin ilan edilmesi için yoğun mesai harcayan ilmiye mensupları bu yeni sistemde umduklarını bulamamıştır.
In this research, the political position, thoughts and activities of Ottoman scholars during the Constitutional Monarchy were discussed and examined. After this period, the ʿilmiyya and the mashīhat authority played an active role in many events. The members of the ʿilmiyya gave sermons to support the declaration of constitutionalism and wrote articles in various publications. Saying that this new regime corresponds the concepts such as council and consultation in Islām , they attributed a legal meaning to constitutionalism and called this system “Mashrūtiyat-i mashrû‘a”. Members of the ʿilmiyya played an important role in the events such as the 31 March Incident and the abdication of the Sultan II. Abdülhamid (1876-1909). Many members of the ʿilmiyya, especially sheikh al-Islām, joined or supported the parties established with this new administrative system. Thus, scholars took an active part the political life. In the next period, when the sheik al-Islām , who was directly appointed by the sultan was seen in position above the parliament, the political activity of the sheik al-Islām was sought to be reduced by the parliament and the government, and the budget allocated to the scholar from the treasury was the reduced. This situation caused the scholar to engage in a political struggle againts the government. As a result, the members of ’ilmiya, who worked hard for the declaration of constitutionalism, could not find what they expected in this new system.
Açıklama: Bu çalışma, Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Salih Pay'in danışmanlığında Kadir Kılınç tarafından yazılan "Osmanlı Devleti'nde II. Meşrutiyet Dönemi Şeyhülislâmlık (1908-1918)" adlı yüksek lisans tezine dayanılarak hazırlanmıştır.
URI: https://doi.org/10.51447/uluifd.1012372
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2036953
http://hdl.handle.net/11452/27863
ISSN: 1301-3394
2667-680X
Koleksiyonlarda Görünür:2022 Cilt 31 Sayı 1

Bu öğenin dosyaları:
Dosya Açıklama BoyutBiçim 
31_1_10.pdf579.72 kBAdobe PDFKüçük resim
Göster/Aç


Bu öğe kapsamında lisanslı Creative Commons License Creative Commons