Mısırda (Zea mays indentata Sturt.) line x tester analiz yöntemiyle uyum yeteneği etkilerinin ve heterosisin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, beş ana hat ve üç baba test edici ile bunların 15 F1 meleziyle oluşturulan melez mısır populasyonunda genetik yapıyı incelemek, üstün genel uyum yeteneğine sahip anaçlar ile üstün özel uyum yeteneği etkisi gösteren melez kombinasyonları saptamak ve hibridlerin melez gücünü belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre genotipler ve melezler (koçan uzunluğu ve bitkide koçan sayısı hariç) tüm karakterlerde önemli çıkmıştır. Kombinasyon yeteneği analizine göre genel uyum yeteneği etkileri bitkide koçan sayısı hariç diğerlerinde önemli, özel uyum yeteneği etkileri bitki boyu, koçan uzunluğu, koçan püskülü çıkış süresi ve tane veriminde önemli çıkmıştır. 2 (FR-20) ve 5 (B-75) hatlarının tane veriminde genel kombinasyon yeteneği yüksektir. 5 x 6, 5 x 7, 2 x 8, 1 x 7 ve 2 x 6 melez kombinasyonları yüksek tane verimi vermişlerdir. 1 x 7 ve 4 x 6 kombinasyonlarının özel uyum yeteneği etkileri de yüksek bulunmuştur. Tane veriminde heterosis değerleri % -5.1 ile % 120.1 olarak saptanmıştır.

This research was carried out to investigation the genetic structure of the 15 F1 hybrid maize population established from five female lines and three male testers, to determine parents showing superior general ability (g.c.a.) and determine crosses showing superior specific combining ability (s.c.a.), and to evaluate the F1 hybrid vigor. According to the results, genotypes and crosses (except the ear lenght and number of ear to plant) were significant for all the traits studied. Combining ability analysis showed that general combining ablity (g.c.a.) effects were significant all characters except number of ear/plant, specific combining ability (s.c.a.) effects were significant for plant height, ear height, days to tasseling and grain yield. Line numbered as 2 (FR-20) and 5 (B-75) in grain yield showed beter general combining abilities. 5 x 6, 5 x 7, 2 x 8, 1x 7 and 2 x 6 hybrid combinations had the highest values in terms of grain yield. 1 x 7 and 4 x 6 combinations had the highest s.c.a. Heterosis values varied between -5.1 % and 120.1 % in grain yield.