Bursa ili süt sığırcılığı işletmelerinin biyogüvenlik uygulamaları açısından değerlendirilmesi

Abstract

Biyogüvenlik yönetimi, potansiyel olarak zararlı olduğu düşünülen patojenlerin ve zehirli maddelerin kullanılmasını önleyerek çiftlik hayvanının sağlığını koruyan yönetim uygulamalarını ifade eder. Süt sığırcılığı işletmelerinin temel hedefi insanlara, hayvanlara, toprağa ve çevresine önem verirken, kaliteli ürünleri üretme noktasında işletmeleri iyi yönetmek için sürekli olarak riskleri tanımlamalı ve doğru yönetmelidir. Bu araştırma Bursa ilinde sığırcılık işletmelerinin biyogüvenlik açısından, biyogüvenlik uygulamalarının mevcut işletmelerdeki durumunun incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada Türk- vet ve e- ıslah sistemi veri tabanına kayıtlı Bursa ilindeki 20 baş ve üzeri sığır varlığına sahip olan işletme ve ilçeler belirlenmiştir. Bu tip işletmelerin yoğun olduğu 5 ilçedeki (Mustafakemalpaşa, Yenişehir, Karacabey, Nilüfer, Osmangazi) işletmeler hayvan varlıklarına göre gruplandırılmıştır. Bu kapsamda işletmeler 20-50 baş, 51-100 baş, 101-300 baş ve 300 baş üzeri sığır varlığına sahip olan işletmeler olmak üzere 4 tabakaya ayrılmıştır. Tabakalı örnekleme yöntemine göre örnek büyüklüğü belirlenmiş ve tabaka içerisindeki işletmeler tesadüfi olarak seçilip ziyaret edilmiştir. Ziyaret esnasında yetiştiricinin gönüllü olarak katılımı ile 120 soruluk anket doldurulmuş ve mevcut biyogüvenlik durumu tespit edilmiştir. Araştırmada yetiştiricilere yönelik hazırlanan işletmelerdeki temel biyogüvenlik kuralları ve işleyiş hakkındaki konuları değerlendirmeye alınmıştır. Genel olarak büyük kapasiteli işletmelerin işletmede uzman (veteriner, zooteknist) çalıştırdıkları ve biyogüvenlik ilkelerinin daha sıkı ve düzenli uygulandığı bulunmuştur. Bu çalışma ile hedeflenen, yetiştiricilere biyogüvenlik ile bağlantılı riskleri yönetmeye katkıda bulunan çiftlik uygulamalarını anlatmaktır.

Biosecurity management refers to management practices that protect the health of the livestock herd by preventing introduction of pathogens and poisons that are considered potentially harmful. Dairy farmers are continually identifying and managing risks in order to run good businesses that produce quality products while caring for their people, animals, land and the wider environment. This study was conducted in order to investigate the biosecurity practices of dairy farms in the Bursa province in terms of their biosecurity practices. In the study, the farms and districts with 20 heads and above in Bursa province, which are registered in the Türkvet and herd book-programdatabase were determined. The farms in these 5 districts (Mustafakemalpaşa, Yenişehir, Karacabey, Nilüfer and Osmangazi) are grouped according to their number of animal. In this context, the farms are divided into 4 layers: 20-50 head, 51-100 head, 101-300 head and 300 head above cattle. The enterprises were determined and the enterprises within the population size were chosen and visited randomly by stratified sampling method. During the visit, a 120-item questionnaire was completed and the current biosecurity status was determined. In the study, the basic biosafety rules and the issues about the operation were evaluated. In general, it was found that large capacity enterprises were employed by experts (veterinary, zootechnist) and the principles of biosecurity were applied more strictly and regularly. Targeted with this work is to describe a farm practices that contributes to the management of risks associated with biosafety.