Mesleki ve teknik liselerde kültür derslerine giren öğretmenlerin iş doyumları: Nitel bir araştırma

Abstract

Öğretmenler, eğitimin sisteminin en önemli öğelerinden biridir. Eğitimde başarının artması öğretmenlerin işlerinde doyuma ulaşmaları ile ilgilidir. Ülkemizde öğretmenler çok farklı lise türlerinde çalışmaktadır. Bu okullar içerisinde mesleki ve teknik liselerin çok önemli bir yeri vardır. Mesleki ve teknik liselerde çalışan kültür öğretmenlerinin okullarda yaşanan bazı sorunlardan dolayı iş doyumlarının nasıl etkilendiğini ortaya çıkarmayı amaçlayan bu çalışmada, İzmir ili Kemalpaşa ilçesinde farklı mesleki ve teknik liselerde çalışan 16 kültür öğretmeni ile görüşmeler yapılmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanan veriler, araştırmanın genel amacı ve ana problemi çerçevesinde olgu bilimsel (fenomenolojik) araştırma deseni ile incelenmiştir. Bulgular,öğretmenlerin iş doyumlarını etkileyen hem bireysel hem de örgütsel faktörlerin olduğunu göstermiştir. Öğretmenlerin iş doyumunu etkileyen bireysel faktörler arasında yaş, eğitim durumu,kıdem ve kişilik özelliklerinin iş doyumunu etkilerken, cinsiyetin iş doyumunu etkilemediği ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin iş doyumunu etkileyen örgütsel faktörler arasında işin kendisi, ücret, çalışma arkadaşları, yönetim, çalışma koşulları, öğrenci ile iletişim, veli ile iletişim ve eğitim politikaları ve müfredat açısından iş doyumlarının farklı etkilendiği ve örgütsel faktörlerin iş doyumunu bireysel faktörlerden daha fazla etkilediği ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğretmenler, öğretmenlik mesleğinden memnun olmalarına rağmen meslek lisesinde kültür öğretmeni olmaktan memnun olmadıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin en fazla sorun yaşadıkları durumlar öğrenci profili ve uygulanan müfredatlardır.

Teachers are one of the most important factors of education system. Increasing the chances of success in education is related to teachers' being satisfied with their jobs. In our country, teachers work at different kinds of schools. Vocational and technical high schools have an important role among these schools. In this study, the aim is to find out how culture teachers' job satisfaction has been affected by some problems at vocational and technical high schools. The researcher had interviews with 16 culture teachers working at different vocational and technical high schools in Kemalpaşa/İzmir. Data collected from semistructured interview form prepared by the researcher have been examined via phenomenological research design within the scope of the research aim and the main problem. Findings have shown that the factors which affect culture teachers' job satisfaction consist of individual and organisational factors. The individual factors affecting teachers' job satisfaction have found out that age, educational status, seniority and personal traits have an effect on job satisfaction but gender has no effect on job satisfaction. The organisational factors affecting teachers' job satisfaction have found out that nature of work, salary, colleagues, administration, working conditions, communication with students, communucation with parents and educational policies and curriculum affect every culture teacher disparately. Also it is obvious that organisational factors are more effective than indivual factors on job satisfaction. By the way, teachers state that they are satisfied with their job as a teacher but they are not satisfied with being a culture teacher at a vocational and technical high school. The most problematic issues culture teachers have been through are related to student profile and curriculum.