Uyku polikliniğine başvuran multiple skleroz tanısı ile takipli olgularda yorgunluk ve uyku bozukluklarının polisomnografik ve demogafik incelenmesi

Abstract

Santral yorgunluk ve uyku bozuklukları Multiple Skleroz (MS) hastalarında oldukça sık görülmekte ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Çalışmamızda bu tabloları demografik, klinik ve polisomnografik veriler ışığında değerlendirmeyi ve yaşam kalitesine etkilerini göstermeyi amaçladık. Çalışmamıza Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı MS polikliniğinde takipli, yorgunluk ve uyku bozukluğu tanımlayan, polisomnografi (PSG) ve klinik ölçeklerle değerlendirilen yaş ortalaması 41 (20-62) olan 30 hasta alındı. Yorgunluk Şiddet Ölçeği, Epworth Uykululuk Skalası (EUS), Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi, Beck Depresyon ve Anksiyete Ölçekleri, "Uluslararası Huzursuz Bacaklar Sendromu Klinik Tanı Kriterleri", SF-36 yaşam kalitesi ölçeği sonuçları ve PSG verileri kaydedildi. İnterferon (IFN) kullanan (n:16) ve kullanmayan (n:14) hastalar tüm parametrelerde birbirleriyle; EUS ve PSG verileri 19 kişilik sağlıklı kontrol grubuyla karşılaştırıldı. SF-36 verileri toplum normları ile kıyaslandı. Hastaların %86.7'sinde santral yorgunluk görüldü. PSG'de IFN kullanmayanlarda NREM2 uyku süresinin (N2) daha uzun olduğu görüldü (p<0.001). PSG'de medyan total uyku süresi (TST), uyku etkinliği (EFF), NREM3 uyku süresi (N3), REM uyku süresi (R) ve solunumsal olay indeksi (RDI) kontrol grubunda; medyan uyku latansı (LAT) ve total bacak hareketleri (TLM) değerleri ise hasta grubunda anlamlı ölçüde yüksek bulundu (p<0.001). Hastalarda SF-36'nın tüm parametreleri anlamlı ölçüde düşük bulundu (p<0.001). PSG'de N3 süresinin artışı, SF-36 fiziksel durum ortalamasının yüksek değerleri ile ilişkili bulundu (p<0.001). Çalışmamızda MS hastalarında yüksek düzeyde santral yorgunluk, öznel ve nesnel uyku parametrelerinde anlamlı oranlarda bozukluk gözlendi. Yaşam kalitesinin tüm parametrelerde azaldığı, derin uyku süresinin fiziksel aktiviteyle ilişkili olduğu ve bağlı olarak MS hastalarında uyku değerlendirmesinin önemi vurgulandı.

Fatigue and sleep disorders are prevalently seen in patients with Multiple Sclerosis (MS) and affect their quality of life adversely. The aim of the study was to investigate fatigue and sleep disorders in the light of demographic, clinical and polysomnographic data and show their effects on the quality of life (QoL). Followed up by the MS clinic at the Uludağ University School of Medicine Department of Neurology, 30 patients with the average age of 41 (20-62) evaluated by the polysomnography (PSG) and the clinical scales were enrolled in the study. The results of Fatigue Severity Scale, Epworth Sleepiness Scale (ESS), Pittsburg Sleep Quality Index, Beck Depression and Anxiety Inventories, "International Restless Legs Syndrome Study Group Clinical Criteria" and polysomnographic data were recorded. Patients, user of interferon (IFN) (n:16) and nonusers (n:14), were compared with each other in all parameters; ESS and PSG data were compared with a control group of 19 healthy people. SF-36 data was compared with the society norms. The results showed 86.7% of patients had fatigue. PSG data revealed NREM2 (N2) sleep time of the ones who do not use IFN was significantly longer than the others (p<0.001). According to PSG, the mean value of total sleep time (TST), sleep efficiency (EFF), NREM3 sleep time (N3), REM sleep time (R) and respiratory disturbance index (RDI) in the control group and the mean value of sleep latency (LAT), total leg movements (TLM) was significantly higher in the patient group (p<0.001). All parameters of SF-36 were significantly lower in patients (p<0.001). It was also found that the increase of N3 time was related to the high values of physical component summary (PCS) of SF-36 (p<0.001). It was clear that MS patients had high levels of fatigue and significantly high disturbances in objective and subjective sleep parameters. As a result, the findings of the study indicated the QoL was low in all the parameters and deep sleep time was related to physical activity, emphasizing the importance of sleep evaluation in MS patients.