Sivil itaatsizliğin politik anlamı

Abstract

İnsanlık tarihi boyunca hemen her toplumda yönetenler ve yönetilenler olmuştur. Yöneticilerin otoritesinin baskınlığı zamanla kendi muhaliflerini yaratmıştır. Yönetim biçiminin monarşi, oligarşi ya da demokrasi oluşu bu durumu değiştirmeye yetmemiştir. Tarihsel süreçte, çağdaş hukuk devleti düşüncesinin temelinde yatan insanın onurunun koşulsuz dokunulmazlığı ilkesi, çeşitli direniş biçimlerinin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Sivil itaatsizlik eylemi bu direniş biçimlerinden biridir fakat en belirgin özelliği her türlü şiddeti reddetmesidir. Sivil itaatsizlik; yönetimin, halkın çağrılarına kayıtsız kaldığı ve bireylerin tüm yasal yolları tükettiği noktada başvurulan bir eylem türüdür. Yönetimlerde; ahlak ile yasallık, vicdan ile anayasa arasında kalınan durumlar ortaya çıktığında, sivil itaatsizlik eylemcisi kamuoyuna ahlaki ve vicdani bir çağrı yapmaktadır. Bu çalışmada sivil itaatsizlik kavramının tanımı, yöntemi ve özellikleri ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Sivil itaatsizliğin diğer eylem biçimlerinden farkı belirlenmiş ve hangi eylemlerin sivil itaatsizlik olarak adlandırılabileceği ortaya konmuştur. Farklı siyasal sistemlerde sivil itaatsizliğin politik anlamı, çeşitli siyaset bilimci ve düşünürlerin görüşleri bağlamında değerlendirilmiştir.

Throughout human history, there have been rulers and large percentage of people ruled by that class in society. Dominance of the ruler‟s authority has always created it‟s own dissidents. The monarchy, the oligarchy or the democracy is not enough to change this situation. In the historical process, the principle of unconditional inviolability of the dignity of the human being underlying the idea of a contemporary state of law has created dissent and resistance in different ways. Civil disobedience is one of these forms of resistance, but it‟s most prominent feature is the rejection of all forms of violence. Civil disobedience is a type of action taken at the point where the administration is indifferent to the calls of the people and the individuals exhaust all legal means. When there are situations between morality and legality, conscience and constitution, the civil disobedience activist makes a moral and conscientious appeal to the public. In this study, the definition, method and characteristics of the concept of civil disobedience are discussed in detail. The difference between civil disobedience and other forms of action has been determined and which actions could be called as civil disobedience is discussed. The political meaning of civil disobedience in different political systems has been evaluated in the context of the views of various political scientists and thinkers.