Eşek (Equus asinus L. 1758) sütünün sitotoksik ve genotoksik etkilerinin kanserli ve sağlıklı insan akciğer hücre hatları üzerine karşılaştırmalı olarak araştırılması.

Abstract

Yüzyıllar boyunca eşek sütü tedavi edici, iyileştirici, besleyici ve kozmetik ürünler olarak kullanılmıştır. Eşek sütü son zamanlarda ise zengin bileşimi nedeniyle bilimsel bir ilgi uyandırmıştır. Bu çalışmada eşek sütünün sağlıklı (BEAS-2B) vekanser (A549) insan akciğer hücre hatları üzerindeki in vitro sitotoksik ve genotoksik etkileri, Klonojenik, WST-1, XTT, Comet ve MN test yöntemlerikullanılarak araştırılmıştır. Sağlıklı akciğer hücre hatları için (BEAS-2B) Klonojenik, WST-1 ve XTT deneylerinde elde edilen IC50 değerleri sırasıyla 2476μg/mL, 2294μg/mLve 2381μg/mL olarak belirlenmiştir. İnsan akciğer kanser (A549) hücre hatları için elde edilen IC50 değerleri ise 850μg/mL, 1109 μg/mLve 830μg/mL olarak belirlenmiştir. Eşek sütünün özellikle İnsan akciğer kanser (A549) hücre hatlarında yüksek anti-proliferatif etkiye sahip olduğu gözlenmiştir. Çalışmamızda eşek sütünün sağlıklı hücrelere zarar vermediği gözlenirken, kanserli hücre hatlarının büyümesinde gösterdiği sitotoksik etki istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (p<0.05). Eşek sütünün sağlıklı hücrelere minimum zarar veren dozları (50, 100, 200 ve 400μg/mL)göz önünealınarakgenotoksik etkilerini sağlıklı ve kanser hücreleri üzerindekarşılaştırmalı olarak belirlemek amacıyla Tek hücre jel elektroforez (COMET) ve Mikronükleus (MN) yöntemleri kullanılmıştır. Comet testi sonucunda, tamamen doğal bir madde olan eşek sütünün A549 kanser hücreleri üzerinde doza bağlı olarak DNA hasarına yol açtığı gözlenmiştir. Ayrıca kromozamal kırıkları gösteren Mikronükleus testi sonucunda ise %o Mikronükleus frekansında önemli derecede artış tespit edilmiştir (p<0.05). Ancak Comet ve MN testinde sağlıklı (BEAS-2B) hücre hattında istatiksel olarak önemli bir değişim gözlenmemiştir

For centuries, donkey milk has been used as a curative, reformative, nutritive substance as well as cosmetics. Due to its rich content, it aroused scientific interest recently. In this research, in vitro cytotoxic and genotoxic effects of donkey milk on healthy (BEAS-2B) and cancerous (A549) human epithelial cells, using clonogenic, WST-1, XTT, Comet and MN testing methods, were investigated. IC50 values obtained from clonogenic, WST-1,XTT tests for healthy epithelial cells were determined as 2476 μg/mL, 2294 μg/mLve 2381 μg/mLrespectively. IC50 values for cancerous epithelial cells were determined as 850 μg/mL, 1109μg/mL, and 830 μg/mL. It was observed that donkey milk had high anti-proliferative effect on cancerousepithelial cells (A549). While it was observed that donkey milk did no harm to healthy cells, its cytotoxic effect on the growth of cancerous cells was found statistically important (p<0.05). Considering donkey milk's least harmful doses (50, 100, 200 ve 400μg/mL) to healthy cells, Comet and MN methods were used with the aim of determining its genotoxic effects on healthy and cancerous cells comparatively. As a consequence of Comet test, it was observed that donkey milk, a completely natural substance, caused DNA harm on cancerous (A549) cells depending on dose.Besides, in consequence of micronucleus test that shows chromosomal fractures, a markedly increase in ‰ MN frequency was determined (p<0.05). However, as a consequence of Comet and MN tests, no statistically valuable change in healthy cells (BEAS-2B) was observed.