Kadın sağlık çalışanlarında toplumsal cinsiyet algısı ve depresyon ile ilişkisi

Abstract

Kadın sağlık çalışanlarında depresyon yaygın görülen bir ruhsal hastalıktır ve toplumsal cinsiyet algısının depresyon gelişiminde etkili olabileceği düşünülmektedir. Amaç; kadın sağlık çalışanlarında toplumsal cinsiyet algısı ve depresyon ilişkisinin ve ilgili etmenlerin belirlenmesidir. Tanımlayıcı kesitsel tipte olan araştırma, Kasım 2021-Mayıs 2022 tarihleri arasında Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde yapılmıştır. Çalışmanın evrenini kurumda çalışan tüm kadın sağlık çalışanları (2116) oluşturmaktadır ve çalışmaya 1502 kişi (%70,9) katılmıştır. Veri toplama aracı olarak, genel bilgi formu, Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği ve Epidemiyolojik Araştırmalar Merkezi Depresyon Ölçeği (CES-D) kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, ki-kare testi, Kruskal-Wallis, Man-Whitney U, Student-t, Anova testleri ve lojistik regresyon kullanılmıştır. Analizler SPSS 23.0 programı kullanılarak yapılmış ve anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 37,19'dur, %74,6'sı lisans ve üzeri öğrenim düzeyine sahiptir ve %65,5'i evlidir. TCAÖ puan ortalaması 101,34'dir (%95 G.A: 100,62-102,06). Öğrenim düzeyi, baba öğrenim düzeyi, eş öğrenim düzeyi, toplumsal cinsiyet kavramı hakkındaki bilgisi ve yaşanılan toplumda toplumsal cinsiyet eşitsizliği olduğunu düşünme toplumsal cinsiyet algısının yordayıcılarıdır. Katılımcıların CES-D puan ortalaması 20,05'tir (%95 G.A: 19,52- 20,57) ve konut mülkiyeti, haftalık çalışma saati, geçmiş depresyon tanısı, ailede psikiyatrik hastalık tanısı, sağlık algısı, ilgisiz ebeveyn özellikleri, büyüdüğü ve yaşadığı ailede toplumsal cinsiyet eşitsizliği depresyon için yordayıcı değişkenlerdir. TCA-Ö VE CES-D puanları arasında negatif yönlü ve zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik atılan her adımın, kadın ruh sağlığında koruyucu ve iyileştirici etki sağlayacağı düşünülmektedir.

Depression is a common mental illness among female healthcare professionals, and it is thought that gender perception may be effective in the development of depression. The aim of this study is to determine the relationship between gender perception and depression in female health workers and related factors. This descriptive cross-sectional study was conducted at Bursa Uludağ University Health Application and Research Center between November 2021 and May 2022. The universe of the study consists of all female health workers (2116 people) in this institution and 1502 people (%70,9) participated in the study. General information form, Gender Perception Scale and Epidemiological Research Center Depression Scale (CES-D) were used as data collection tools. Descriptive statistics, chi-square, Kruskal-Wallis, Man-Whitney U, Student-t, Anova and logistic regression tests were used in the analysis of the data. Analyzes were made using the SPSS 23.0 program and the level of significance was accepted as p<0.05. The mean age of the participants is 37.19, 74.6% of them have undergraduate or higher education level and 65.5% of them are married. The mean TCAS score is 101.34 (95% CI: 100.62-102.06). Education level, father's education level, spouse's education level, knowledge about of gender, and thinking that there is gender inequality in the society are predictors of gender perception. The mean CES-D score of the participants was 20.05 (95% CI: 19.52-20.57), and the ownership of the residence, weekly working hours, previous diagnosis of depression, diagnosis of psychiatric illness in family, perception of health, unrelated parent characteristics, gender inequality in the family in which he grew up and lived are predictive variables for depression. A negative and weak correlation was found between TCA-S and CES-D scores. It is thought that every step taken to ensure gender equality will have a protective and curative effect on women's mental health.