Gıda ürünlerinde marka itibarını etkileyen faktörler

Abstract

Geçmişten günümüze daha çok önem kazanan marka kavramını firmalar yıllardır pazardaki güçlerini korumak, ürünlerini rakip firmaların ürünlerinden ayırt etmek için kullanmışlardır. Bunun yanında marka imaj ve itibarını geliştirerek tüketicilerin gözünde güven ve saygınlık kazanmak en büyük amaçları arasında yer almıştır. Tez çalışmasının amacı; marka itibarı kavramının firmalar için ne kadar önemli olduğunu belirlemek, tüketicilerin ürünleri satın alırken itibar kavramına verdikleri önem, markaların sergiledikleri tutumların tüketici tercihleri üzerine olan olumlu ve olumsuz etkilerinin neler olduğunu belirlemek ve firmaların tüketicilerden gelen gerek sosyal medya üzerinden gerekse bireysel olarak yaptıkları boykotlara karşı izledikleri stratejilerin ne olduğunu belirlemektir. Çalışmada 2021 yılı Türkiye genelinde bütün illeri kapsayan 274 kişinin katıldığı online ve yüz yüze olarak yapılan tüketici anketi uygulanmıştır. Tüketicilerle yapılan anketler sonucunda tüketicilerin ürünleri satın alırken sadece ürünleri değil markaların yansıttığı düşünce ve duyguları da satın aldığı tespit edilmiştir. Marka tercihinde en etkili faktörün %41,83 oranıyla “fiyat – kalite dengesi”, ikici olarak da %39,60 oranıyla “güvenilirlik” olduğu belirlenmiştir. Markaların politik, dini, ahlaki vb. konularda bir görüşü, düşünceyi yansıtması ya da desteklediğini belirten ifadelerde bulunması tüketicilerin marka tercihinde olumlu veya olumsuz yönde etkili olmuştur. Tüketicilerin en fazla firmaların politik (%26,81) ve ahlaki (%25,85) söylemlerinden rahatsız oldukları ve bu söylemlerin marka tercihini ve tüketici satın alma davranışını etkilediği belirlenmiştir. Firmanın söylemleri sonrasında kullanılmaktan vazgeçilen ve boykot edilen birçok marka olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu markalar arasında Pınar, Ülker, Coca Cola, Nutella, Torku gibi önemli markalar da bulunmaktadır. Boykot edilme nedenleri arasındaki en önemli faktörler arasında politik ve ahlaki düşüncelerini herkese duyurmaları ve bu yönde destekleme yapmaları olmuştur.

The brand concept, which has gained more importance from the past to the present, has been used by companies for years to protect their power in the market and to distinguish their products from the products of rival companies. In addition gaining trust and respectability in the eyes of consumers by developing brand image and reputation has been among the major goals of the product. The aim of the thesis study is to determine how important the concept of brand reputation is for companies, to determine the importance consumer give to the concept of reputation when purchasing products, to determine positive and negative effects of the attitudes of brands on consumer preferences, and to determine the boycotts of companies from consumers both on social media and individually is to determine what strategies they follow against. In the study, an online and face-to-face consumer survey was implemented to the participation of 274 people covering all provinces throughout Turkey in 2021. As a result of the surveys made with the consumers, it has been determined that the consumers buy not only the products but also the thoughts and feelings reflected by those brands. It has been determined that the most effective factor in brand preference is "price-quality balance" with a rate of 41.83%, and the second factor is "reliability" with a rate of 39.60%. Political, religious, moral, etc. that reflecting or supporting an opinion has positively or negatively affected consumers' brand preference. It has been determined that consumers are most disturbed by the political (26.81%) and moral (25.85%) discourses of the companies and these discourses affect the brand preference and consumer purchasing behaviour. Although it was used by consumers before, it was determined that same brands were abandoned after the company's statements and boycotted by many consumers. Among the brands in question are important brands such as Pınar, Ülker, Coca Cola, Nutella and Torku. One of the most important factors among the reasons for the boycott was to announce their political and moral ideas to everyone and to support them in this direction.