Yeni kurumsal iktisat perspektifinde değişen iktisadi gelişme gündemi: Teori, politika ve uygulama

Abstract

Yeni Kurumsal İktisat Okulunun sunduğu katkılar çerçevesinde kurumların iktisadi gelişme için önemli olduğu genel kabul gören bir önerme hali almıştır. Gelişmişlik farklarının açıklanmasına ilişkin ilgili literatürde kurumların analize dahil edilmesi gelişme iktisadı teorisine yeni bir boyut kazandırmıştır. Bu gelişmenin politik yansıması başta Dünya Bankası, IMF gibi uluslararası gelişme politikalarına yön veren kurumlar üzerinden gerçekleşmiş ve beraberinde iyi yönetişim tartışmalarını gündeme getirmiştir. Çalışmada Washington Uzlaşmasından Post Washington Uzlaşmasına geçişin zeminini oluşturan kurumlar ve yönetişim tartışmaları, gelişme iktisadı teorisine ve politikasına etkileri bakımından ele alınmıştır. İktisadi gelişme için doğru kurumların ve yönetişim mekanizmalarının hayata geçirilmesinde, ülkelerin bulundukları gelişmişlik düzeyinin belirleyiciliği üzerinde durulmuştur. Çalışmanın ampirik kısmında hem yatay kesit bağımlılığını dikkate alan hem de heterojenliği açıklayan bir test olarak öne çıkan Bootstap panel Granger nedensellik analizi kullanılarak kurumlar ve iktisadi gelişme arasındaki nedensellik ilişkileri incelenmiştir. Çalışmada kurum göstergesi olarak Dünya Bankası Yönetişim Göstergelerinden (WGI) üçü ele alınmıştır. Ekonomik kurumları temsilen düzenleyicilik kalitesi, yasal kurumları temsilen hukukun üstünlüğü, politik kurumları temsilen ise yolsuzluğun kontrolü göstergeleri seçilmiştir. Panelde ele alınan 31 ülke, Dünya Bankası Atlas metoduna göre sınıflandırılmış, kurumlar ve iktisadi gelişme arasındaki nedensellik ilişkileri her bir gelir grubu için ayrı ayrı incelenmiştir. Ampirik sonuçlar kurumlar ve iktisadi gelişme arasındaki nedensellik örüntülerinin farklı kurum göstergelerine ve farklı gelişmişlik düzeylerine göre değişiklik gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Within the framework of the contributions of the New Institutional Economics School, it has become a generally accepted proposition that institutions are important for economic development. The inclusion of institutions in the analysis in the relevant literature on the explanation of development gaps has added a new dimension to the development economics theory. The political reflection of this development was realized through institutions that direct international development policies, such as the World Bank and the IMF, and brought good governance discussions to the agenda. In this study, institutions and governance debates, which form the basis of the transition from Washington Consensus to Post Washington Consensus, are discussed in terms of their effects on development economics theory and policy. In the implementation of the right institutions and governance mechanisms for economic development, the determination of the level of development that countries find has been emphasized. In the empirical part of the study, the causal relationships between institutions and economic development were examined by using Bootstap panel Granger causality analysis, which stands out as a test that both considers the cross-sectional dependency and explains heterogeneity. In the study, three of the World Bank Governance Indicators (WGI) are discussed as an institution indicator. Indicators of regulatory quality were chosen for economic institutions, rule of law for legal institutions, and corruption control for political institutions. The 31 countries discussed in the panel were classified according to the World Bank Atlas method, and the causal relationships between institutions and economic development were examined separately for each income group. Empirical results reveal that causality patterns between institutions and economic development vary according to different institution indicators and different levels of development.