Sütçü ineklerde postpartum dönem yönetiminin fertilite üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sütçü ineklerde doğum öncesi, doğum anı ve doğum sonrasındaki dönemlerde fizyolojik ve patolojik olayların birbirleriyle ilişkisini inceleyip, bu ilişkilerin fertilite üzerine olan etkilerini ve postpartum ilk tohumlamada uygulanacak Ovsynch senkronizasyon protokolünde, oral propilen glikol (PG) ilavesinin beta hidroksi bütirik asit (BHBA) düzeyi ve fertilite üzerine olan etkisini araştırmaktır. Çalışmaya toplam 148 adet Holstein-Friesian ırkı inek dâhil edildi. İneklerin laktasyon sayıları, vücut kondisyon skorları (-14. gün, 0. gün, 21. gün ve 42. gün), doğum şekilleri, retensiyo sekundinarum, postpartum dönem hastalıkları (metritis, mastitis ve diğer metabolik hastalıklar), kayıt altına alındı. Postpartum 57±3. günde çalışmaya dâhil edilen tüm ineklere Ovsynch protokolü (GnRH-7. Gün PGF2α-56. Saat GnRH-16-18 saat sabit zamanlı tohumlama) uygulandı ve tüm inekler 67±3. günde tohumlandı. Propilen glikol grubundaki ineklere (n=76) Ovsynch protokolü süresince oral yolla her gün 300 ml propilen glikol içirilirken kontrol grubundaki ineklere (n=72) ise aynı miktarda su içirildi. Her iki gruptaki ineklerden postpartum 7. gün, 21. gün, Ovsynch başlangıcı ve tohumlama anında kan örnekleri alınarak propilen glikolün beklenilen akut etkisini belirlemek amacıyla BHBA düzeyleri ölçüldü. Ovsynch’in ilk GnRH uygulama zamanında, suni tohumlama anında ve tohumlama sonrası 7. günde ovaryumların ultrasonografik muayeneleri yapılarak Ovsynch protokolü öncesi siklik aktivite ve protokol kapsamında uygulanan hormonlara alınan yanıtlar belirlendi. Gebelik kontrolleri tohumlama sonrası 30 ve 60. günlerde yapıldı. İstatistiki analizler SPSS programı kullanılarak gerçekleştirildi. Ovsynch protokolü başlangıcında BHBA değerleri arasında gruplar arasında fark saptanmazken, suni tohumlama anında propilen glikol grubunda BHBA değeri kontrol grubuna göre daha düşük (P=0,03), gebelik oranı ise 30. günde propilen glikol grubunda (%46,1; 35/76) kontrol grubuna (%30,6; 22/72) göre daha yüksek (P=0,05) saptandı. Ayrıca, 30. gün gebelik oranları multipar ineklerde propilen glikol grubunda (%49,1; 27/55) kontrol grubundaki multipar ineklere (%30,0; 15/50) göre daha yüksek bulunurken (P<0,05) benzer etki primipar ineklerde belirlenmedi. Sonuç olarak; propilen glikolün günlük olarak postpartum ilk tohumlamada Ovsynch senkronizasyon protokolü süresince içirilmesinin fertiliteyi artırdığı ve bu etkinin özellikle multipar ineklerde daha belirgin olduğu görülmüştür.

The aim of this study is to examine the relationship between physiological and pathological events in dairy cows during the prenatal, natal and postnatal periods, and investigate the effects of these relationships on fertility also determined the effect of oral propylene glycol (PG) supplementation on beta hydroxy butyric acid (BHBA) and fertility in the Ovsynch synchronization protocol to be applied in the first postpartum insemination. A total of 148 Holstein-Friesian cows were included in the study. Lactation numbers, body condition scores (-14. day, 0. day, 21. day ve 42. day), delivery patterns, retentio secundinarium, postpartum diseases (metritis, mastitis, and other metabolic diseases) were recorded in cows. All cows in the study were received Ovsynch protocol (GnRH-7 days PGF2α-56 hours GnRH-16-18 hours-fixed-time insemination) at postpartum 57±3 days and all cows were inseminated on day 67±3. Cows in the propylene glycol group (n=76) received 300 ml oral drench of propylene glycol daily during the Ovsynch protocol, while the cows in the control group (n=72) received 300 ml oral drench of water. Blood samples were taken from the cows in both groups on day postpartum 7 and 21, beginning of the Ovsynch protocol and at the time of insemination. Serum BHBA levels were measured to determine the expected acute effect of propylene glycol. At the time of first GnRH administration of Ovsynch, at the time of artificial insemination and 7 day after insemination, ultrasound examinations of the ovaries were performed to determine cyclic activity and responses to hormones administered during the Ovsynch protocol. Pregnancy examinations were performed on the 30th and 60th days after insemination. Statistical analyzes were performed using SPSS package programme. At the beginning of Ovsynch, BHBA levels were not different between the groups, whereas BHBA levels at the time of artificial insemination were lower in the propylene glycol group than the control group (P=0.03). Pregnancy rate was higher in the propylene glycol group (46.1%; 35/76) than the control group (30.6%; 22/72) on day 30 (P=0.05). In addition, pregnancy rates were higher in multiparous cows in propylene glycol group (49.1%; 27/55) compared to multiparous cows (30.0%; 15/50) in control group on day 30 (P<0.05), no similar effect was detected in primiparous cows. As a result, this study determined that daily drench of propylene glycol during the Ovsynch protocol increased fertility and this effect was more pronounced especially in multiparous cows.