Türk Edebiyatında Miyâhiyye türüne bir örnek: Hâsib Efendi’nin Miyâhiyyesi

Abstract

Bir anlamda hayatın kendisi demek olan su, insanlığın hayatiyetinin temeli olmak yanında inancından kültürüne, yaşam tarzından yerleşimine, doğayı algılayışından türlü zevklerine kadar hayatın birçok alanına tesir etmiştir. Bu tesiri edebiyatın hemen her döneminde ve muhtelif birçok eserde görmek mümkündür. Sahip olduğu kaplıcaları, leziz ve şifalı suları ile dikkat çekici Bursa ile suyun ise ayrı bir ilişkisi söz konusudur. Bursa, günümüzde olduğu gibi geçmişte de çağlar boyu su ile adeta özdeşleşmiş, bu özelliğinden dolayı övgüye layık bir şehir olma vasfını hâiz olmuştur. Bu durum, edebi ürünlerimiz içerisinde suya ilişkin bir edebi türün doğuşuna zemin hazırlamıştır. Bu makalede Bursa-su özdeşliğinin edebiyata yansımasından doğan ve bu bağlamda türünün bugün bilinen tek örneği olan XVIII. yüzyıl Divan şairlerinden Hâsib Efendi’nin Miyâhiyye’si tanıtılmaya çalışılmıştır.

In addition to being the foundation of vitality of human beings, water, which means the life itself in a sense, has ever had influenced various aspects of life ranging from beliefs to culture, from life styles to settlements, and from perceptions of the nature to various tastes. This influence can be observed almost in many literary works of different genres and in every literary movement. Bursa, notable for its spas, and delicious and healthy waters, has a special relationship with water. Bursa was identical with water in the past and has been so up to now over centuries, and has been a city worthy of praises for this characteristic of its. This case can be accepted as the basis of a special genre which is dealing with water among the literary works. This article presents Miyâhiyye written by Hâsib Efendi, which is created from the reflection of Bursa-water identity to the literature and known as the only work in this genre.